9 tháng đầu năm 2023, do ảnh hưởng xung đột Nga - Ukraine kéo dài và lạm phát tăng cao tại nhiều nước trên thế giới, tình trạng mất điện luân phiên trên địa bàn huyện đã ảnh hưởng nhiều đến việc sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trên địa bàn; thị trường bất động sản trầm lắng, chính sách tài chính thắt chặt dẫn đến một số cuộc đấu giá quyền sử dụng đất không đạt mục tiêu đề ra; một số cuộc đấu giá có số lượng người tham gia rất ít, tiền chênh lệch trúng đấu giá so với giá sàn thấp, nhiều trường hợp người trúng đấu giá bỏ cọc, không thực hiện nghĩa vụ sau trúng đấu giá vào NSNN; Chính phủ ban hành chính sách giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 dẫn đến số tiền thuê đất phải nộp năm 2023 thấp hơn, do vậy đã ảnh hưởng không nhỏ đến cân đối thu - chi ngân sách địa phương năm 2023.

Trước những khó khăn thách thức, được sự quan tâm lãnh chỉ đạo sát sao của Huyện ủy, UBND huyện cùng sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, công tác thu ngân sách Nhà nước (NSNN) trên địa bàn huyện 9 tháng đầu năm đã đạt được một số kết quả quan trọng, cụ thể:

Tổng thu NSNN đến ngày 15/9/2023 thực hiện 1.037.611 triệu đồng, đạt 152,13% dự toán tỉnh giao và đạt 148,52% dự toán HĐND huyện quyết định (Trong đó: Điều tiết NSTW, tỉnh 28.530 triệu đồng;NS huyện 822.114 triệu đồng; NS cấp xã 186.667 triệu đồng). Thu ngân sách trên địa bàn huyện 9 tháng đầu năm (có thu tiền sử dụng đất) thực hiện 156.729 triệu đồng, đạt 65,93% dự toán tỉnh giao và 61,63% dự toán HĐND quyết định, bằng 58,27% so với cùng kỳ năm 2022; thu trên địa bàn trừ tiền sử dụng đất thực hiện 82.358 triệu đồng, đạt 69,96% dự toán tỉnh giao và đạt 66,25% dự toán giao HĐND quyết định. Có 3/10 chỉ tiêu thu đã hoàn thành và vượt dự toán tỉnh giao, còn 7 chỉ tiêu chưa hoàn thành dự toán năm là: Thu từ khu vực công thương nghiệp, dịch vụ ngoài quốc doanh đạt 67,09% dự toán tỉnh giao và đạt 64% HĐND quyết định; Thuế thu nhập cá nhân đạt 56,61% dự toán tỉnh giao và đạt 51,8% HĐND quyết định; Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 26,43% dự toán tỉnh giao và HĐND quyết định; thu tiền sử dụng đất đạt 61,98% dự toán tỉnh giao và đạt 57,21% HĐND quyết định; Lệ phí trước bạ đạt 65,89% dự toán tỉnh giao và đạt 61,18% dự toán HĐND quyết định; thu tiền thuê đất đạt 48,57% dự toán tỉnh giao và HĐND quyết định; thu khác ngân sách đạt 83,03% dự toán tỉnh giao và HĐND quyết định.

Công tác thu nợ thuế được quan tâm chỉ đạo thực hiện, 9 tháng đầu năm đã thu nợ đọng là 23.291 triệu đồng, trong đó thu nợ năm 2022 chuyển sang là 7.104 triệu đồng, thu nợ phát sinh 16.187 triệu đồng. Tổng tiền thuế nợ tính đến nay là 24.082 triệu đồng, trong đó nợ có khả năng thu 14.509 triệu đồng, nợ không có khả năng thu 9.573 triệu đồng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thu ngân sách trên địa bàn còn một số tồn tại, hạn chế: Công tác quản lý khai thác một số nguồn thu chưa triệt để; tình trạng chậm nộp thuế còn xảy ra; công tác xử lý nợ đọng thuế hiệu quả chưa cao,...; còn một số khoản thu chưa có số phát sinh hoặc tỷ lệ đạt thấp ở các xã, thị trấn như: thu hoa lợi công sản từ quỹ đất công ích; thu phí và lệ phí thu tại xã, thu khác ngân sách; thu thuế GTGT hàng sản xuất kinh doanh trong nước...; có nhiều xã, thị trấn tỷ lệ các khoản thu này còn chưa đạt dự toán (dưới 70% dự toán năm). Nguyên nhân chủ yếu là do một số cấp ủy, chính quyền cấp xã chưa quan tâm đúng mức đến công tác thu ngân sách; hoạt động của Hội đồng tư vấn (HĐTV) thuế cấp xã chưa thường xuyên, kém hiệu quả; sự phối hợp giữa UBND các xã, thị trấn, các đơn vị liên quan với Chi cục thuế có lúc chưa chặt chẽ, nhịp nhàng; một số tổ chức, cá nhân, hộ gia định chưa có ý thức chấp hành nghĩa vụ thuế; đa số các doanh nghiệp trên địa bàn huyện đều là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, khả năng về nguồn lực tài chính hạn chế; số thu lệ phí trước bạ và thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản suy giảm do thị trường bất động sản trầm lắng…

Trên cơ sở ước thực hiện thu ngân sách 9 tháng đầu năm; để nâng cao hiệu quả công tác thu NSNN, quyết tâm phấn đấu hoàn thành dự toán được giao năm 2023. UBND huyện đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp quản lý và điều hành thu ngân sách những tháng cuối năm như sau:

Thứ nhất, tiếp tục tập trung tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển kinh tế-xã hội những tháng cuối năm 2023 được đề ra tại Nghị quyết của BCH Đảng bộ huyện; Công văn số 1312-CV/HU ngày 11/9/2023 của BTV Huyện ủy về việc tăng cường công tác quản lý thu, chi NSNN 4 tháng cuối năm 2023; Nghị quyết của HĐND huyện, các kế hoạch, công văn của UBND huyện và các văn bản chỉ đạo của TW, tỉnh... về tăng cường công tác thu, ngân sách. Thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư trên địa bàn.

Thứ hai, Chi cục Thuế khu vực Tân Yên - Yên Thế nâng cao chất lượng công tác phân tích, đánh giá nguồn thu, kịp thời tham mưu có các giải pháp điều hành thu ngân sách trên địa bàn huyện. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra thuế, tập trung vào các lĩnh vực như đất đai, khoáng sản, các doanh nghiệp có quy mô hoạt động lớn, có dấu hiệu rủi ro cao về thuế và hóa đơn; các doanh nghiệp xây lắp ngoài tỉnh có tham gia thi công các dự án xây dựng cơ bản trên địa bàn; chủ động đề ra các giải pháp vận động, thu hút doanh nghiệp đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh và đăng ký kê khai, nộp thuế trên địa bàn huyện. Thực hiện quyết liệt các biện pháp đôn đốc thu hồi nợ thuế, nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và cưỡng chế nợ thuế theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu thu nợ theo quy định. Kiểm tra, rà soát và kịp thời xử lý theo đúng quy định của pháp luật đối với các dự án còn nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đặc biệt là các dự án khu đô thị, khu dân cư… được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách do nhà đầu tư thực hiện trên địa bàn huyện; giảm tối thiểu số nợ thuế mới phát sinh.

Thứ ba, Đảng ủy, UBND các xã, thị trấn tập trung lãnh, chỉ đạo công tác thu NSNN trên địa bàn, định kỳ báo cáo kết quả gửi UBND huyện; kiểm tra, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐTV thuế xã; phối hợp cùng Chi cục Thuế khu vực Tân Yên - Yên Thế rà soát, quản lý và tổ chức thu các khoản thu tại địa bàn, đặc biệt tập trung rà soát, quản lý, thu thuế đối với thuế hộ kinh doanh cố định; kinh doanh online,… để kịp thời phát hiện và đưa vào quản lý các hộ mới ra kinh doanh hoặc thay đổi quy mô kinh doanh.

Thứ tư, các cơ quan chuyên môn phối hợp UBND các xã, thị trấn kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thu hồi đất, bồi thường GPMB tại các dự án; phối hợp với Sở TN&MT trong việc giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất bảo đảm các quy định của pháp luật. Thực hiện quy trình, thủ tục để trình phê duyệt giá đất tính tiền GPMB, tiền sử dụng đất các dự án thuộc trách nhiệm được giao, đảm bảo phải tuân thủ đúng quy định của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành, phù hợp với giá thị trường, tình hình phát triển kinh tế tại địa phương và đảm bảo tiến độ thu, nộp ngân sách về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định. Xem xét, xử lý đối với các dự án đầu tư nợ đọng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và vi phạm các quy định pháp luật về đất đai. Đôn đốc các chủ đầu tư dự án khu dân cư không sử dụng vốn đầu tư công đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án; các dự án khu dân cư còn nợ tiền sử dụng đất nộp tiền vào NSNN theo quy định. Triển khai các trình tự, thủ tục thu hồi, bồi thường GPMB đấu giá đất; tiếp tục tổ chức các cuộc đấu giá đất trên địa bàn, phấn đấu hoàn thành kế hoạch thu tiền sử dụng đất năm 2023.

Thứ năm, tiếp tục phối hợp tuyên truyền chính sách thuế đặc biệt là các chính sách mới sửa đổi, bổ sung; cải cách thủ tục hành chính thuế, công khai minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế đăng ký, khai và nộp thuế. Đẩy mạnh triển khai ứng dụng thuế điện tử trên thiết bị di động (Etax mobile), lệ phí trước bạ phương tiện điện tử, quy chế luân chuyển hồ sơ đất đai điện tử, hoàn thuế điện tử, đăng ký thuế và nộp thuế qua cổng dịch vụ công Quốc gia,… các xã, thị trấn huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tuyên truyền, vận động nhân dân phối hợp thu thuế đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN theo dự toán được giao; thành lập và tiếp tục duy trì hoạt động của Tổ công tác thu ngân sách; đánh giá nguồn thu trên địa bàn, tập trung chỉ đạo thu các sắc thuế, phí, lệ phí trên địa bàn quản lý.

Thứ sáu, duy trì định kỳ hằng tuần tổng hợp và báo cáo Huyện ủy tiến độ thu và những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện; thông báo tiến độ thu của các xã thị trấn đến ngày 25 hàng tháng./.

 Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện