Thực hiện Kết luận số 49-KL/TW ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập ”; trong những năm qua, Huyện ủy, UBND huyện quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, chỉ đạo đẩy mạnh và đổi mới công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức phù hợp với từng nhóm đối; chỉ đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm Chính trị huyện lồng ghép một số chuyên đề về công tác khuyến học, khuyến tài, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập trong chương trình giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng hàng năm; kịp thời biểu dương gương sáng tự học, tự học thành tài để tự lập thân, lập nghiệp, phát triển sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất lao động và chất lượng, hiệu quả công việc, góp phần phát triển bền vững gia đình, xã hội, xây dựng đời sống văn hóa mới… Thông qua công tác tuyên truyền, nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và các tầng lớp Nhân dân về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập ngày càng được nâng lên, huy động các nguồn lực xã hội để chăm lo, phát triển sự nghiệp giáo dục của địa phương. Từ đó giúp cho lĩnh vực GD&ĐT của huyện có nhiều chuyển biến rõ nét hơn, chất lượng giáo dục ngày càng nâng cao, quy mô mạng lưới trường lớp tiếp tục phát triển đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân trên địa bàn huyện.

UBND huyện đã ban hành quyết định thành lập, quyết định kiện toàn Ban chỉ đạo "xây dựng xã hội học tập”, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên BCĐ theo dõi địa bàn và các đơn vị để nắm tình hình triển khai thực hiện; ban hành các văn bản chỉ đạo các cơ quan, các xã, thị trấn, Trung tâm học tập cộng đồng, các trường tiểu học, THCS, TH&THCS trên địa bàn thực hiện tốt công tác xây dựng xã hội học tập. Hàng năm, xây dựng kế hoạch tổ chức “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời”. Đặc biệt năm 2022, UBND huyện được UBND tỉnh lựa chọn tổ chức Lễ phát động “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời” tại trường THCS Hoàng Hoa Thám. Năm 2023, UBND huyện đã chỉ đạo Phòng GD&ĐT chủ trì, phối hợp với Hội khuyến học (HKH) huyện xây dựng Kế hoạch số 961/KH-PGD&ĐT-HKH ngày 29/9/2023 về việc kiểm tra công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, hoạt động của TTHTCĐ các xã, thị trấn.

Hàng năm, UBND huyện đã biểu dương, khen thưởng giáo viên đạt thành tích xuất sắc trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, huấn luyện TDTT và học sinh đạt giải các kỳ thi cuộc thi các cấp với số tiền trên 100 triệu đồng; HKH huyện khen thưởng trên 200 triệu đồng. Trong 05 năm (2017-2022), HKH huyện đã khen thưởng và tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trị giá hơn 1 tỷ 450 triệu đồng. HKH các xã, thị trấn, chi hội khuyến học thôn, bản, tổ dân phố, cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, dòng họ đã hỗ trợ nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn và khen thưởng 56.735 lượt học sinh với số tiền trên 6 tỷ đồng. 

Bên cạnh đó công tác phát triển tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động và đa dạng các mô hình học tập, chú trọng đào tạo từ xa luôn được quan tâm, vai trò của HKH trong đời sống xã hội được nâng cao. Quy mô, mạng lưới tổ chức HKH trong các cộng đồng dân cư, cơ quan, doanh nghiệp, trường học, trung tâm y tế và trong lực lượng vũ trang luôn được chú trọng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Tính tới thời điểm cuối 2023, toàn huyện có 257 chi hội khuyến học (tăng 15 chi hội so với năm 2019), 294 ban khuyến học; có tổng số 36.605 hội viên khuyến học (tăng 18.675 hội viên).

Công tác xóa mù chữ cho người lớn, thực hiện chế độ đào tạo, bồi dưỡng bắt buộc đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tiếp tục được quan tâm. Huyện đã tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhất là Phòng GD&ĐT và HKH huyện thực hiện đa dạng hóa các hình thức học tập, củng cố kết quả xóa mù chữ, chống tái mù để mọi người, mọi lứa tuổi đều có quyền học tập suốt đời phù hợp với điều kiện của mỗi cá nhân, với yêu cầu phát triển của huyện. Đồng thời, giảm tỉ lệ xóa mù chữ cho người lớn gắn với việc phổ cập nghề và giải quyết việc làm cho người lao động, nhất là đối với người dân tộc thiểu số và phụ nữ. Từ năm 2019 đến nay, kết quả xóa mù chữ của huyện đạt mức độ 2; trong đó năm 2019 có 75.797 người, đến năm 2023 là 76.703 người (tăng 906 người) được công nhận đạt chuẩn biết chữ mức độ 2.

Việc xây dựng cơ chế tài chính, đẩy mạnh xã hội hóa công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng công dân học tập, đơn vị học tập tiếp tục được đổi mới. Hằng năm, UBND huyện công khai kế hoạch phân bổ ngân sách cho các trường học. Bố trí nguồn kinh phí hợp lý để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng phục vụ dạy học. Việc sử dụng nguồn kinh phí, sử dụng ngân sách nhà nước đảm bảo đúng nguyên tắc và luật ngân sách. Thực hiện nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị.

Công tác xã hội hóa cho giáo dục được các cấp ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo. Hàng năm huy động được một số nguồn kinh phí từ nhân dân để tăng cường cơ sở vật chất. Nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đã tài trợ dưới nhiều hình thức cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh đạt thành tích cao trong học tập. UBND huyện thường xuyên rà soát và bổ sung cơ chế, chính sách về xây dựng xã hội học tập; tạo môi trường thuận lợi, khuyến khích, tôn vinh các tập thể, cá nhân đóng góp các nguồn lực cho GD&ĐT, cho công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; tạo thuận lợi cho các TTHTCĐ tham gia hoạt động khuyến học, khuyến tài, đào tạo nghề, xây dựng xã hội học tập thực sự hiệu quả. Từng bước tổ chức xây dựng mô hình "Đơn vị học tập", "Công dân học tập" từ huyện đến cơ sở theo các tiêu chí được Chính phủ phê duyệt. Thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ.

Để tăng thêm nguồn lực cho khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, hoạt động hợp tác quốc tế, liên kết đào tạo với những cơ sở đào tạo của nước ngoài và cơ sở giáo dục có yếu tố người nước ngoài có uy tín thường xuyên mở rộng, tăng cường. Trong các năm qua đã phối hợp bồi dưỡng một số giáo viên Tiếng Anh trong huyện theo chương trình hợp tác giữa Sở GD&ĐT với Hội đồng Anh; hợp tác với tập đoàn SamSung Việt Nam xây dựng một số công trình vệ sinh cho học sinh và cấp học bổng cho học sinh nghèo vượt khó; Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tài trợ xây dựng một số phòng học của THCS Đông Sơn...

Bên cạnh những kết quả là cơ bản, việc thực hiện Kết luận số 49-KL/TW trên địa bàn huyện vẫn còn một số hạn chế như: Một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa quan tâm đúng mức đến công tác khuyến tài, khuyến học, xây dựng xã hội học tập. Công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập còn chưa được sâu rộng, chưa liên tục nên hiệu quả chưa cao...

Để thực hiện tốt hơn nữa Kết luận số 49-KL/TW ở Đảng bộ huyện, trong thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể từ huyện đến cơ sở cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, tiếp tục tăng cường chỉ đạo các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm túc Kết luận số 49-KL/TW, Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 25/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ về “Đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, giai đoạn 2021-2030”. Căn cứ định hướng về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX nhằm đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.

Hai là, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan, tổ chức, đơn vị và toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, đưa phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trên địa bàn huyện thực chất, hiệu quả.

Ba là, thường xuyên chăm lo xây dựng, củng cố kiện toàn tổ chức HKH các cấp vững mạnh toàn diện, nhất là trong cộng đồng dân cư, trong các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, trong các đơn vị lực lượng vũ trang,... Thực hiện tốt các phong trào khuyến học, khuyến tài với đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, bồi dưỡng nhân tài. Tiếp tục phát động các cuộc vận động, phong trào thi đua về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; kịp thời biểu dương, tôn vinh, khen thưởng các mô hình, điển hình, các nhân tố mới về học tập và xây dựng xã hội học tập.

Bốn là, đa dạng hóa các phương thức học tập dựa theo mô hình giáo dục mở, đa dạng, linh hoạt, kết hợp giữa học trực tuyến với học trực tiếp, lấy "tự học làm cốt". Đổi mới và nâng cao hơn nữa chất lượng, cách thức hỗ trợ giáo dục trong các nhà trường với nhiều cách làm phong phú và sinh động hơn. Tiếp tục đẩy mạnh các hình thức đào tạo vừa làm vừa học, đào tạo từ xa, tự học. Tăng cường hoạt động xây dựng xã hội học tập, tăng cường cơ sở vật chất cho các TTHTCĐ. Duy trì công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học và THCS mức độ 3; tiếp tục nâng cao chất lượng phong trào thi đua tự học, học tập thường xuyên, học tập suốt đời theo lời dạy của Bác “…học tập là quyển vở không có trang cuối cùng”; học tập để góp phần bồi đắp nguyên khí quốc gia, nội lực văn hoá và sức mạnh trí tuệ phục vụ cho phát triển đất nước ngày càng hùng cường, giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc./.

Lê Văn Toản